"Z
ziemi Indian"
Inne artykuły znajdziesz w archiwum
Ratujmy tubylcze języki
Zachowanie tubylczych języków było tematem specjalnego sympozjum zorganizowanego przez Krajowe Stowarzyszenie Indiańskich Gier Hazardowych (NIGA) i Instytut Języków Tubylczych (ILI), które odbyło się na Kapitolu w Waszyngtonie, aby zwrócić uwagę na konieczność pielęgnacji tubylczych języków i – ca za tym idzie – również tubylczej kultury.
- Pieniądze z hazardu to nie wszystko – ostrzegał Rick Hill z NIGA, nawiązując do tego, że obecnie wiele plemion poprzestaje głównie na finansowaniu programów językowych w swych rezerwatach ze środków pochodzących z gier hazardowych.
Zdaniem Hilla potrzebne są odpowiednie działania na szczeblu federalnym. Pochwalił inicjatywę senatora Daniela K. Inouye, demokraty z Hawajów, wiceprzewodniczącego senackiej Komisji ds. Indian, który zgłosił projekt poprawki do Ustawy o językach tubylczych Amerykanów, mającą zapewnić wsparcie indiańskich szkół przetrwania języka.
Za odpowiedzialnością państwa opowiedział się też dyrektor NIGA, Mark Van Norman, mówiąc, że „Stany Zjednoczone bardzo zaszkodziły tubylczym językom i teraz mają obowiązek pomóc plemionom w jego zachowaniu”.
Z kolei George Hill, Oneida, przewodniczący Instytutu, zachęcał uczestników sympozjum do używania tubylczego języka przy każdej okazji, bo kiedy „plemię traci swój język, prowadzi to do utraty kultury, tożsamości i samorządności”.
Niezamierzonym kontekstem sympozjum było także referendum w Arizonie, wynikające z inicjatywy przedwyborczej, tzw. Wniosku nr 203, ograniczającej dwujęzyczne nauczanie w szkołach publicznych tego stanu i zalecającej intensywną, roczną naukę języka angielskiego.
W imieniu zaniepokojonych Nawahów prowadzących własne szkoły językowe, senator Jack Jackson, demokrata z Window Rock, złożył formalne zapytanie, czy wniosek nr 203 ma zastosowanie w szkołach tubylczych.
Prokurator Janet Neapolitano powiedziała, że wniosek nr 203, „nie ma zastosowania w szkołach plemiennych i federalnych”. Oznacza to, że wniosek ten „nie zakazuje stanowym szkołom publicznym położonym w rezerwatach nauczania indiańskiego języka i kultury”, dodała.
Ocenia się, że obecnie tubylcy amerykańscy posługują się około 100 językami, z czego 40 znajduje się na granicy wymarcia.
Skrypt CGI © 2000 Sylwester Czopek