Jak to z nami jest
Pisanie o Indianach przypomina mi spoglądanie przez dziurkę od klucza: coś widać, jakiś zarys czegoś, może kilka szczegółów, znacznie więcej trzeba dopowiedzieć sobie samemu - na podstawie tego, co już wiemy, czego się spodziewamy, co byśmy chcieli zobaczyć za drzwiami.
Temat szkół z internatem dla Indian wywołuje wiele kontrowersji. Nagminnym błędem autorów piszących o tym przedsięwzięciu jest utożsamianie pomysłu kpt. Pratta z całym szkolnictwem indiańskim. Krytykując szkoły z internatem, negują ideę oświaty dla Indian w ogóle! Tak jakby poza Carlisle nie istniało nic innego! Tymczasem Marek Hyjek przytacza mnóstwo interesujących faktów związanych z indiańską edukacją prowadzoną przez białych.
My nie mówimy, że nie było nadużyć, że dzieci nie cierpiały z powodu szkolnego rygoru i oddalenia od domu. Nie zgadzamy się jednak na niemądre potępianie całej oświaty dla Indian. Nie zgadzamy się na posądzenia, jakoby wszyscy twórcy i dyrektorzy szkół z premedytacją pragnęli krzywdy indiańskich dzieci. Z drugiej strony wcale nie chcemy ich usprawiedliwiać za przestępstwa, których się dopuścili. Ideą "Tawacinu" jest ujmowanie zjawisk w szerszym kontekście społecznym, kulturalnym i politycznym. Nie chcemy oceniać, ale zrozumieć te zjawiska, bo pisanie o Indianach tylko z pozoru jest czynnością niewinną. W gruncie rzeczy zdradzamy swoje widzenie świata, swój sposób myślenia o życiu.
Można dalej podglądać świat Indian przez dziurkę od klucza, choć lepiej otworzyć drzwi.
OkładkaDennis Banks, Tashina Banks (u góry) i uczestnicy Najdłuższego Marszu 2 przed Kapitolem, Waszyngton, 13 lipca 2008, fot. Marek Nowocień
Opracowanie graficzne okładki i galerii: Mariusz Sołtysiak
W tym numerze
Chcieli umierać za Amerykę - Aleksander W. Sudak omawia pobór i zaciąg Indian amerykańskich podczas I wojny światowej
Nie tylko Carlisle - Marek Hyjek przytacza nieznane fakty z dziejów szkolnictwa dla Indian
Na siedem pokoleń - Elisabeth Holm opisuje wysiłki Mohawków nad zachowaniem języka i kultury
Wysoka cena kulawej krowy - Donald F. Danker analizuje przyczyny masakry oddziału por. Grattana i jej znaczenie w historii wojen na Wielkich Równinach
Mój Najdłuższy Marsz - Adam Piekarski opowiada o poznawaniu ludzi i siebie podczas marszu
Gdy znikną odciski - Marek Nowocień podsumowuje tegoroczny Najdłuższy Marsz
Kalinago - Andrzej J.R. Wala przybliża dzieje i współczesność Indian z Dominiki
Tradycja w nowych szatach - dokończenie analizy Claudii Notzke o tubylczej turystyce w Kanadzie
Z Ziemi Indian - serwis informacyjny obu Ameryk (i nie tylko)
felieton
Zwierzenia Cienia Marka Nowocienia
Podziękowania: Jolanta i Jan Grzenia, Marek Hyjek
Ludzie Najdłuższego Marszu 2008 - fot. Adam Piekarski
Prenumerata 2008 - promocja Dołącz do nas! "Tawacin" za 1 zł
Powrót do spisu numerów archiwalnych