TAWACIN nr 3 [83] jesień 2008

Jak to z nami jest

Pisanie o Indianach przypomina mi spoglądanie przez dziurkę od klucza: coś widać, jakiś zarys czegoś, może kilka szczegółów, znacznie więcej trzeba dopowiedzieć sobie samemu - na podstawie tego, co już wiemy, czego się spodziewamy, co byśmy chcieli zobaczyć za drzwiami.
Temat szkół z internatem dla Indian wywołuje wiele kontrowersji. Nagminnym błędem autorów piszących o tym przedsięwzięciu jest utożsamianie pomysłu kpt. Pratta z całym szkolnictwem indiańskim. Krytykując szkoły z internatem, negują ideę oświaty dla Indian w ogóle! Tak jakby poza Carlisle nie istniało nic innego! Tymczasem Marek Hyjek przytacza mnóstwo interesujących faktów związanych z indiańską edukacją prowadzoną przez białych.
My nie mówimy, że nie było nadużyć, że dzieci nie cierpiały z powodu szkolnego rygoru i oddalenia od domu. Nie zgadzamy się jednak na niemądre potępianie całej oświaty dla Indian. Nie zgadzamy się na posądzenia, jakoby wszyscy twórcy i dyrektorzy szkół z premedytacją pragnęli krzywdy indiańskich dzieci. Z drugiej strony wcale nie chcemy ich usprawiedliwiać za przestępstwa, których się dopuścili. Ideą "Tawacinu" jest ujmowanie zjawisk w szerszym kontekście społecznym, kulturalnym i politycznym. Nie chcemy oceniać, ale zrozumieć te zjawiska, bo pisanie o Indianach tylko z pozoru jest czynnością niewinną. W gruncie rzeczy zdradzamy swoje widzenie świata, swój sposób myślenia o życiu.
Można dalej podglądać świat Indian przez dziurkę od klucza, choć lepiej otworzyć drzwi.

Okładka

Dennis Banks, Tashina Banks (u góry) i uczestnicy Najdłuższego Marszu 2 przed Kapitolem, Waszyngton, 13 lipca 2008, fot. Marek Nowocień

Opracowanie graficzne okładki i galerii: Mariusz Sołtysiak


W tym numerze

Chcieli umierać za Amerykę - Aleksander W. Sudak omawia pobór i zaciąg Indian amerykańskich podczas I wojny światowej

Nie tylko Carlisle - Marek Hyjek przytacza nieznane fakty z dziejów szkolnictwa dla Indian

Na siedem pokoleń - Elisabeth Holm opisuje wysiłki Mohawków nad zachowaniem języka i kultury

Wysoka cena kulawej krowy - Donald F. Danker analizuje przyczyny masakry oddziału por. Grattana i jej znaczenie w historii wojen na Wielkich Równinach

Mój Najdłuższy Marsz - Adam Piekarski opowiada o poznawaniu ludzi i siebie podczas marszu

Gdy znikną odciski - Marek Nowocień podsumowuje tegoroczny Najdłuższy Marsz

Kalinago - Andrzej J.R. Wala przybliża dzieje i współczesność Indian z Dominiki

Tradycja w nowych szatach - dokończenie analizy Claudii Notzke o tubylczej turystyce w Kanadzie

Z Ziemi Indian - serwis informacyjny obu Ameryk (i nie tylko)


felieton
Zwierzenia Cienia Marka Nowocienia


Podziękowania: Jolanta i Jan Grzenia, Marek Hyjek




Ludzie Najdłuższego Marszu 2008
- fot. Adam Piekarski



Prenumerata 2008 - promocja Dołącz do nas! "Tawacin" za 1 zł

Powrót do spisu numerów archiwalnych