TAWACIN nr 1 [69] wiosna 2005

Jak to z nami jest

Już od dawna nie opuszcza mnie przeświadczenie, że zbyt łatwo używamy przymiotnika "indiański", że gdy mowa o Polskim Ruchu Przyjaciół Indian, to go wręcz nadużywamy. Ta łatwość oklejania różnorakich form naszej aktywności etykietką "indiańskie" przeraża mnie.
Fritz Scholder, światowej sławy artysta malarz, którego babcia była Indianką Luiseno, mówi, że nie można być kimś, skoro jest się tylko ćwiartką kogoś. Rzeźbiarz z plemienia Hopi musi udowodnić swoje tubylcze pochodzenie, żeby wystawić swe prace podczas kiermaszu. Młody dziennikarz, pamiętający swych przodków z plemienia Czirokezów i Czoktawów, nie może odnaleźć się w dzisiejszym świecie, bo ma zbyt jasną karnację skóry...
Okazuje się, że gdy sami Indianie mają problem z tożsamością, my wręcz przeciwnie. Wystarczyło zawiesić rozetkę z koralików lub założyć czarny kapelusz, by poczuć się bardziej "indiańsko". Wystarczyło kilka emblematów zapożyczonych z fotografii, by poczuć się wyróżnionym, wtajemniczonym, a może nawet lepszym od tych, wśród których przebywaliśmy.
Po tej stronie Atlantyku mamy dużą łatwość klasyfikowania, co jest indiańskie, czyli prawdziwe, a co jest podrabiane, czyli współczesne. Kiedy w 57 numerze "Tawacinu" pokazaliśmy, jak w 2001 roku żyją Nanticoke Lenni-Lenape ze stanu New Jersey, usłyszałem opinię, że ...nie powinniśmy zamieszczać takich zdjęć.
W tym numerze proponujemy kolejne twarze tubylczej Ameryki XXI wieku.

Okładka

Fritz Scholder, Portret Indianina z tomahawkiem (1975), litografia czterokolorowa, 77×57 cm, Ethnologisches Museum, Berlin

Opracowanie graficzne: Tomasz Piróg (galeria), Mariusz Sołtysiak (okładka)

Podziękowania: Peter Boltz, Ethnologisches Museum, Berlin

W tym numerze

Wszystko robił z pasją - wspomnienie o Fritzu Scholderze (1937–2005), zmarłym niedawno artyście Luiseno

Amerykański tubylec: z urodzenia Indianin, wychowany jak biały - o zawiłych ścieżkach swej tubylczej tożsamości opowiada dziennikarz Seth Prince

Raport o stanie Indian - Tex Hall, przewodniczący NCAI, odnotowuje zmiany w Kraju Indian i wytycza plany na przyszłość

Powroty do tradycyjnego jedzenia - korzyści i zagrożenia współczesnej indiańskiej diety omawia Bruce E. Johansen

Ślub i miodowy miesiąc na koszt rządu
- John Shapard opowiada jak agent indiański John P. Clum wykorzystał Apaczów do własnego ożenku

Od mitów do współczesności
- po wystawie w Muzeum Etnograficznym w Berlinie oprowadzają Ewa Stańska i Marek Nowocień

II Dekada Ludów Tubylczych Świata - Beata Skwarska podsumowuje osiągnięcia i porażki ONZ w sprawach tubylców w minionej dekadzie

Dziki Zachód - Mariusz Wollny przypomina książki z zakurzonej półki (w tym numerze m.in. Bunt i ucieczkę Ewy Nowickiej i Indian, traperów i osadników w dziejach Amerykańskiego Zachodu Izabelli Rusinowej)

Z Ziemi Indian - serwis informacyjny obu Ameryk

felietony
Głos z Scheyechbi Andrzeja J.R. Wali
Zwierzenia Cienia Marka Nowocienia




twarze tubylczej ameryki
- zdjęcia Bartosz Hlebowicz


Z przymróżeniem oka - Mirosław Dunin-Sulgostowski





Prenumerata 2005

Powrót do spisu numerów archiwalnych