TAWACIN nr 3[51], jesień 2000




Jak to z nami jest

Różne są formy rasizmu i wyzysku. Przerażające są tajemnice ludzkości, skrywane zarówno w rządowych archiwach, jak i w pamięci sprawców.
Niedawno ujawniono tajny rozkaz zabijania nawajskich radiotelegrafistów służących w armii amerykańskiej podczas II wojny światowej. Nikt im nie powiedział, że przydzielony każdemu w "obstawie" nieindiański żołnierz ma - w razie dostania się do japońskiej niewoli - rozkaz ich zabić, aby kody nie dostały się w ręce wroga.
Dziś nowy skandal rozdziera społeczność tego nieszczęśliwego narodu. W jałowym rezerwacie Nawahów odkryto bogate złoża rudy uranu i do jej wydobywania zatrudniano, począwszy od lat czterdziestych, nawajskich mężczyzn. Nikt im nie powiedział o promieniowaniu, ani o skutkach długotrwałej styczności z uranem. Nikt też nie pomyślał o ochronie zdrowia i życia tych ludzi, bo przecież byli czerwonoskórymi, tymi samymi, którym kiedyś dawano koce z zarazkami chorób zakaźnych. Biedni ludzie cieszyli się, że w ogóle mają pracę i mogą utrzymać swe rodziny. Teraz umierają na nowotwory...
Równie straszne są odsłaniane powoli fakty dotyczące zamordowania oddanej sprawie indiańskiego odrodzenia działaczki Micmac - Anny Mae. Przez 25 lat w indiańskiej prasie pisano, że sprawców nie wykryto, że nie podjęto śledztwa, insynuując, że stoi za tym FBI, a rząd pragnie zatuszować całą sprawę. Teraz okazuje się, że to ludzie z AIM skazali Annę na śmierć, że zamieszani są w to bezpośrednio ówcześni liderzy, którzy do dziś mają się całkiem nieźle...

 Okładka

Mark Quiet Hawk Gould, przewodniczący Nanticoke-Lenni Lenape podczas XIV Pow wow w Salem Fairgrounds, New Jersey, 12 czerwca 1994. fot. Andrew J. R. Wala PAES/PATE
Opracowanie graficzne okładki: Mariusz Sołtysiak

 W tym numerze

Czy ktoś widział mojego siwka? - Marek Hyjek opowiada, jak w dawnych czasach zalecali się młodzi Indianie Ameryki Północnej

Życie wśród Araweté - fascynująca opowieść Eduardo Viveirosa de Castro o nieznanym ludzie z Brazylii

Lenni Lenape: Nestorzy Wschodniego Wybrzeża - Andrew J. R. Wala omawia dzieje ludu zamieszkującego dzisiejszy stan New Jersey

Nikt im nie powiedział, że to zabija - wzruszający reportaż Deborah Hastings o Nawahach pracujących jako górnicy w kopalniach uranu

Anna Mae ofiara ...AIM - kolejne fakty zwiaząne ze śmiercią słynnej działaczki Micmac analizuje Beata Skwarska

Sama słodycz - reportaż Randy Furst o nowym przedsięwzięciu znanego lidera AIM, Dennisa Banksa

Pieśniarze - opowiadanie Mary Austin o roli pieśni wśród Szoszonów

Odwrócić się od Zachodu, by go zmienić - Waldemar Kuligowski omawia paradoksy indiańskich inspiracji w naszej kulturze

Stałe działy: serwis "Jednym zdaniem", felietony Głos z Scheyechbi i zwierzenia Cienia
Ponadto: relacje, dyskusje, recenzje i wiersze Piotra Budy

Galeria Tawacinu - Lenni Lenape: Nestorzy Wschodniego Wybrzeża - zdjęcia Andrew J. R. Wala PAES/PATE

Powrót do spisu numerów archiwalnych